Diego Velázquez
Spaanse informatiebronnen

Bij Enforex kun je alles leren over het leven en de werken van Diego Velázquez in de cursus Spaans + Kunstgeschiedenis, die in verschillende van onze Spaansscholen in Spanje aangeboden wordt: Barcelona, Granada, Madrid & Salamanca.

Deze unieke cursus zal je niet alleen helpen je Spaans te verbeteren, terwijl je alles leert over de werken van Velázquez en andere kunstenaars, maar zal je tevens de kans geven om wereldberoemde schilderijen van dichtbij te zien in de vele Spaanse kunstmusea!

We hopen je snel hier in Spanje te zien bij onze cursus Spaans + Kunstgeschiedenis! Ondertussen kun je hieronder meer informatie lezen over deze fascinerende kunstenaar.

Diego Velázquez: biografie

Als je de naam ´Velázquez´ hoort, weet je dat er gesproken wordt over de grote namen uit de Spaanse kunstwereld. Hoewel hij vier eeuwen geleden gestorven is, staat Diego Velázquez nog steeds in onze geheugens gegrift en worden zijn werken dagelijks nog door velen bezocht in bekende musea en zijn ze op verschillende kaarten en posters te zien. Wat is de achtergrond van deze invloedrijke artiest, die bekend staat als een van de grote namen uit de Spaanse barok?

In 1599 werd Diego Velázquez geboren in de adel van Sevilla. Toen hij nog maar elf jaar oud was, begon hij als leerling te studeren onder de beroemde maniëristische schilder, Pacheco, die Velázquez hielp bij het ontwikkelen van zijn artistieke vaardigheden. Nadat Velázquez in 1615 zijn leertijd had volbracht, begon hij interessante werken met invloeden uit het naturalisme te vervaardigen, waarbij hij zich vooral concentreerde op portretten, stillevens en religieuze werken. Drie jaar later trouwde hij met Pacheco´s dochter, Juana de Pacheco en binnen drie jaar kregen ze twee dochters, waarvan helaas één als kind stierf.

art diego velazquez
art diego velazquez

In 1623 verhuisde Diego Velázquez op 24-jarige leeftijd naar Madrid om daar zijn artistieke carrière uit te breiden en in korte tijd boekte hij groot succes. Zijn eerste opdracht voor de koninklijke familie kwam in 1629 en omvatte het schilderen van een portret van de jonge Spaanse koning Filips IV. Men was zeer tevreden over zijn werk en hij werd aangesteld als hofschilder. Velázquez bleef de koninklijke familie verbazen met wonderschone portretten en interessante, mythologische schilderijen, waarin realiteit en fantasie samensmolten en de kijker meegenomen werd naar zijn grensoverschrijdende artistieke wereld.

Vervolgens reisde Diego Velázquez enkele jaren door Italië en studeerde hij daar Italiaanse kunst. Zijn werk werd in die tijd zeer beïnvloed door grote kunstenaars, zoals Tintoretto en Titian. Zijn terugkomst naar Madrid luidde het begin in van zijn meest spectaculaire periode, waarin hij enkele van zijn beroemdste werken schilderde. Terwijl zijn werken werden opgehangen in de koninklijke troonzaal, begon hij grilligere penseelstreken te gebruiken en brak daarmee met de artistieke traditie. Velázquez werkte tot zijn dood in 1660 als hofschilder.

Als je de kostbare schilderijen van Velázquez graag eens wilt bekijken, kun je het Museo del Prado in Madrid bezoeken, waar de grootste verzameling met werken van Velázquez te vinden is.

Diego Velázquez: stijl en invloeden

De werken van Velázquez zijn de duidelijkste voorbeelden van de Spaanse barok. Waar in de renaissance de nadruk lag op veel licht en het lineaire perspectief, lag ten tijde van de barok de nadruk op de mens zelf en werden de dingen geschilderd, zoals ze zouden moeten worden gezien.

Door de ontwikkeling van Chiaroscuro werd het gebruik van schaduwen net zo belangrijk als het gebruik van licht om dingen te verbergen, benadrukken, tegen elkaar af te steken of te exposeren. Velázquez maakte veelvuldig gebruik van dit schilderseffect.

Door zijn leertijd bij Pacheco had Velázquez een goede basiskennis van het Italiaanse realisme en werd deze stijl een terugkerend kenmerk in zijn kunstwerken. Toen hij langzaam zijn eigen artistieke stijl begon te ontdekken, neigde hij meer naar de naturalistische manier van denken. Dit is bijvoorbeeld te zien in La adoración de los Magos (1619), waarin hij zijn eigen familieleden schilderde in plaats van een traditionele Maria en Jezus om deze beroemde gebeurtenis weer te geven. Op deze manier wilde hij deze gebeurtenis toegankelijker en zinvoller maken voor iedere familie.

Tijdens zijn reizen door Italië werd Velázquez sterk beïnvloed door de beroemde kunstenaars uit Venetië, wat duidelijk te zien is in zijn gebruik van kleur. In zijn beroemde werken Las Meninas (1657) en La rendición de Breda (1635) is deze invloed duidelijk zichtbaar. Laatstgenoemd schilderij werd opgehangen in de troonzaal van koning Filips IV ter ere van zijn oorlogsoverwinningen. Het schilderij geeft een emotionele indruk, doordat Velázquez zich op de menselijke gevoelens richtte en niet op het bloedvergieten en geweld van de oorlog. De gelaatsuitdrukking van de Spaanse commandant Spinola is medelevend, terwijl de Nederlandse vesting zich eindelijk na vier maanden belegering overgeeft.

Velázquez plaatste zichzelf vaak in zijn schilderijen, vooral in zijn latere werken. Dit benadrukt hoezeer de kunstenaar met zijn werk verbonden was en vertelt ons ook dat Velázquez zichzelf als een belangrijk persoon zag en niet slechts een eenvoudige schilder.

Zijn werken tonen de dagelijkse bezigheden aan het koninklijke hof in tegenstelling tot de traditionele hofschilderijen, die voornamelijk de bombastische formaliteiten aan het hof toonden. Door hofnarren en dwergen te schilderen, leerde hij veel over de vorm van het menselijk lichaam en door personen te schilderen die normaal gesproken niet serieus werden genomen, gaf Velázquez iets werkelijks mee aan zijn schilderijen. Het schilderij El bufón don Sebastián de Morra (1645: Museo de Prado, Madrid) toont duidelijk dat Velázquez geloofde dat iedereen geschilderd kan worden.

De kracht die achter zijn werken schuilt en waarmee hij mensen verenigde en van elkaar scheidde, valt niet te ontkennen.

Diego Velázquez: beroemde werken

  • El Cristo en casa de Marta y María (1618: National Gallery, Londen)
  • La adoración de los Magos (1619: Museo del Prado, Madrid)
  • El triunfo de Baco (1629: Museo del Prado, Madrid)
  • Cristo crucificado (1632: Museo del Prado, Madrid)
  • El príncipe Baltasar Carlos a caballo (1634: Museo del Prado, Madrid)
  • La rendición de Breda (1635: Museo del Prado, Madrid)
  • El bufón don Sebastián de Morra (1645: Museo del Prado, Madrid)